Skanska od lat konsekwentnie realizuje cele zrównoważonego rozwoju, co odzwierciedla fundamentalne znaczenie czynników ESG w strategii i sposobie funkcjonowania firmy. Myślenie o wpływie, który wywieramy na środowisko i społeczności – zarówno na użytkowników biurowców i okolicznych mieszkańców, jak i naszych pracowników i podwykonawców Skanska, towarzyszy nam od planowania inwestycji aż po oddanie powierzchni do użytku najemcom, a następnie sprzedaż budynku inwestorom. Mamy na uwadze nie tylko nasz własny wpływ jako dewelopera i wykonawcy obiektów, lecz także wpływ, który będą wywierali, korzystając ze stworzonych przez nas przestrzeni najemcy i nowi właściciele budynków. Projektując i budując biurowce zgodnie ze strategią zrównoważonego rozwoju, możemy pomóc naszym klientom w realizacji ich strategii ESG, w tym w ograniczaniu ich śladu węglowego.
oraz belek chłodzących
Jeszcze kilka lat temu o wyborze nieruchomości, w której powstanie miejsce do pracy dla pracowników firmy, decydowała przede wszystkim dobra lokalizacja – najlepiej w centrum miasta lub w modnej dzielnicy biznesowej – nowoczesny design czy budżet, którym dysponuje firma. Dziś w świadomości organizacji budynek i wynajęta w nim przestrzeń funkcjonują jako elementy mogące wesprzeć lub utrudnić realizację strategii zrównoważonego rozwoju. Wpływ środowiskowy i społeczny oraz aspekty etyczne stają się oprócz lokalizacji, designu i ceny ważnym czynnikiem decyzyjnym przy wyborze siedziby firmy.
Przemysł budowlany a środowisko naturalne
Jak podaje raport zatytułowany „Odpowiedzialne inwestycje. ESG na rynku nieruchomości” z 2022 r. autorstwa ThinkCo, budownictwo jest najbardziej materiałochłonnym sektorem gospodarki i zużywa ponad 50% światowej produkcji stali. Sektor odpowiada też za 30% globalnej emisji gazów cieplarnianych i zużywa ok. 40% energii całkowitej. Wynika to także z ekologicznych kosztów użytkowania obiektów – niemal 75% budynków w Europie wykazuje niską efektywność energetyczną.
Emisje CO2 z budynków były najwyższe w porównaniu z innymi sektorami gospodarki. Niespełna 1/3 tych emisji pochodziła z procesów produkcji i transportu materiałów budowlanych, budowy i rozbiórki, a pozostałe 2/3 wygenerowano podczas eksploatacji budynków. Na poziomie unijnym – zgodnie z danymi Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) – budynki były odpowiedzialne w 2020 r. za blisko 40% zużycia energii i 36% emisji gazów cieplarnianych z energii. Sektor nieruchomości odgrywa więc kluczową rolę w globalnej dekarbonizacji. A Skanska chce mieć w tym swój aktywny udział.
Ograniczanie śladu węglowego według skanska
W Grupie Skanska postawiliśmy sobie za cel osiągnięcie neutralności emisyjnej (we wszystkich trzech zakresach) do 2045 r.
Dodatkowo mamy też cele pośrednie dla naszego biznesu deweloperskiego – do 2030 r. chcemy ograniczyć emisje w zakresie 1 i 2 o 70%, a emisje z naszej sieci wartości (zakres 3) o 50%*. Nasze cele zostały zweryfikowane przez inicjatywę Science Based Targets (SBTi). Dzięki temu jesteśmy pewni, że są one realne i wykonalne oraz obliczone według naukowych standardów, uznawanych na całym świecie.
Analizujemy sfery naszej działalności pod kątem istotności wpływu na środowisko, monitorujemy powstające w nich emisje i wprowadzamy rozwiązania umożliwiające ograniczanie śladu węglowego, zarówno własnego, jak i tego wynikającego z korzystania z budowanych przez nas biur przez naszych klientów. Do tych rozwiązań należy m.in. stosowanie niskoemisyjnych materiałów budowlanych (np. niskoemisyjnego betonu), powtórne wykorzystywanie materiałów z rozbiórki (zgodnie z zasadami cyrkularności) czy wdrażanie rozwiązań podnoszących efektywność energetyczną budynków (np. efektywne rozwiązania fasadowe), materiały odbijające promieniowanie słoneczne na dachu, energooszczędny system grzewczo-chłodniczy oparty na belkach chłodzących, oświetlenie LED. Warto również wspomnieć o nowoczesnych systemach do zarządzania budynkami (BMS – Building Management System), które umożliwiają monitorowanie i dostosowywanie sposobu funkcjonowania obiektów, tak aby minimalizować zużycie energii. W podstawowych wersjach działają one zgodnie z harmonogramami, ale w wersjach wzbogaconych o odpowiednie algorytmy (np. nasz BMS Care) mogą umożliwiać dostosowywanie działania systemów budynku na bieżąco – w zależności od liczby osób korzystających z danej przestrzeni czy ilości światła naturalnego wpadającego do wnętrza pomieszczeń. Systemy te są jednocześnie dla najemców źródłem danych wykorzystywanych do raportowania emisji ich śladu węglowego, a dla inwestorów stanowią źródło szczegółowej wiedzy o obiektach, które od nas zakupili. Jeśli dana firma działa z uwzględnieniem zasad ESG, to dane te są jednym z podstawowych informacji w zakresie ujawniania jej wpływu na środowisko.
Nowy sposób myślenia o tworzeniu biur
Osiągnięcie neutralności klimatycznej wymaga wdrażania innowacji i współpracy z wieloma partnerami. W Skanska stosujemy holistyczne podejście do tworzenia i realizacji projektów niskoemisyjnych – uwzględniamy w nich efektywne gospodarowanie zasobami, recykling, energię odnawialną i cyfryzację.
W przypadku biurowca PZU Park, 140-metrowej wieży wybudowanej przez Skanska w Warszawie, aż 25% materiałów wykończeniowych zawierało elementy z recyklingu. Wszystkie materiały zawierające komponent drewna miały certyfikat Forest Stewardship Council (FSC) gwarantujący, że wykorzystane drewno pochodzi z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony. Zadbano także, by użyte farby, kleje i uszczelniacze spełniały wymóg niskoemisyjności lotnych związków organicznych. Dzięki szczelności fasady i materiałowi odbijającemu promieniowanie słoneczne na dachu, a także zastosowaniu nowoczesnych technologii, PZU Park zużywa nawet o 30% mniej energii w porównaniu z budynkiem referencyjnym opracowanym na potrzeby certyfikacji LEED. Ten budynek pozwoli najemcy m.in. zredukować ślad węglowy o ponad 2,5 tys. ton CO2 rocznie – to tyle, ile średnio emituje przez rok tysiąc samochodów. Dzięki znakomitemu dostępowi do publicznego transportu oraz atrakcyjnej infrastrukturze dla cyklistów w budynku, emisja CO2 może się zmniejszyć jeszcze bardziej, gdy użytkownicy wybiorą transport miejski lub przesiądą się na rowery.
Nowy Rynek D – poznański biurowiec wybudowany przez Skanska także powstał zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju oraz zasadami ESG. Za to m.in. zdobył nagrodę w kategorii „Najlepszy budynek ekologiczny certyfikowany w 2022” w ogólnopolskim konkursie Green Building Awards organizowanym przez Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC. Jury konkursu Green Building Awards doceniło zastosowane w budynku D innowacyjne prośrodowiskowe rozwiązania, np. technologie pozwalające na odzysk wody szarej i deszczowej czy panele fotowoltaiczne. Z uznaniem kapituły spotkał się również fakt, że cały budynek zasilany jest energią pochodzącą w 100% z odnawialnych źródeł energii elektrycznej.
Z kolei biurowiec P180 w Warszawie został wybudowany z zastosowaniem innowacyjnego betonu o obniżonym śladzie węglowym. Niskoemisyjny beton to o 42–46% mniejszy poziom CO2 towarzyszący procesowi jego wytworzenia w porównaniu z tradycyjnym betonem. Składa się na to wiele czynników produktowych i produkcyjnych, takich jak odpowiednio zaprojektowana receptura, wykorzystanie cementu o niskim śladzie węglowym i lokalnych surowców, stosowanie paliw alternatywnych (na etapie produkcji) oraz dodatków mineralnych do cementu. Oprócz projektu P180 jest on wykorzystywany także na innej powstającej właśnie warszawskiej inwestycji Skanska – biurowcu Studio, a docelowo ma być stosowany na wszystkich projektach dewelopera w Europie Środkowo-Wschodniej.
W ramach strategii opartej na celach klimatycznych Skanska pracuje nad różnymi innowacyjnymi rozwiązaniami wspierającymi środowisko. Jednym z realnych wdrożeń są budynki zasilane w 100% przez energię elektryczną pochodzącą z odnawialnych źródeł, takie jak Centrum Południe we Wrocławiu czy biurowiec Wave w Gdańsku. Oba budynki są też wyposażone w technologie pozwalające na ponowne wykorzystanie wody szarej i deszczowej, generujące oszczędności w jej zużyciu rzędu 50–60%. Z kolei dzięki zastosowaniu m.in. oświetlenia LED oraz belek chłodzących wrocławski kompleks Centrum Południe zużywa nawet 40% mniej energii elektrycznej niż budynki referencyjne.
To tylko niektóre z przykładów innowacji, które już na etapie projektowania inwestycji pozwalają wdrażać rozwiązania chroniące klimat i zasoby naturalne. Jednak nowoczesna proekologiczna architektura to nie tylko sam budynek i energooszczędna technologia. To także jego lokalizacja, dobrze zaprojektowane otoczenie i wpierająca infrastruktura. Usytuowanie budynku przy węźle komunikacyjnym, który zapewnia szybki i sprawny dojazd transportem zbiorowym, stanowi zachętę dla pracowników firmy, aby odstawili auta i skorzystali z autobusu, tramwaju czy metra – z korzyścią zarówno dla własnych finansów, jak i dla środowiska.
Obieg zamknięty w nowych projektach
W ramach całościowego podejścia Skanska do stosowania wartości ESG w swoich projektach, spółka biurowa jest zdeterminowana, aby stosować zasady gospodarki obiegu zamkniętego, a warszawski budynek Ilmet będzie tu polem do innowacyjnych rozwiązań. Zostanie on rozebrany, ale planuje się, że 85–90% materiałów z rozbiórki zostanie przygotowanych do ponownego użycia – przy budowie nowego budynku w tej samej lokalizacji lub do innych celów. Skanska proaktywnie szuka i nawiązuje współpracę z firmami i organizacjami, które będą w stanie wykorzystać te elementy rozebranego Ilmetu, których spółka biurowa sama nie użyje.
Podobne podejście Skanska stosuje w przypadku projektu Mercury w Pradze. Będzie to pierwszy czeski biurowiec wybudowany zgodnie z zasadami cyrkularności. Materiały z budynku, który stoi teraz w tej lokalizacji, zostaną wykorzystane do budowy nowego obiektu. Projekt zaoferuje ok. 20 tys. m2 wysokiej jakości powierzchni biurowej i handlowej, a dzięki wykorzystaniu materiałów z rozbiórki oraz z innych obiektów znacząco ograniczy wpływ nowego budynku na środowisko.
Wspólne cele Skanska i jej partnerów
W Skanska tworzymy przestrzenie z korzyścią nie tylko dla obecnych, lecz także dla przyszłych pokoleń. Na każdym etapie cyklu życia budowanych biurowców wdrażamy rozwiązania mające na celu minimalizację śladu węglowego. W swojej działalności cała grupa kieruje się najwyższymi standardami etyki i tego samego wymagamy od pracowników, wykonawców i dostawców. Skanska dąży do osiągnięcia swoich własnych celów dotyczących zrównoważonego rozwoju, jednocześnie pomagając najemcom i inwestorom w realizacji ich planów w tym zakresie.
*Przyjęta przez nas definicja zakresów jest zgodna z Greenhouse Gas Protocol. Zakres 1 (scope 1) obejmuje bezpośrednie emisje ze źródeł należących do Skanska lub kontrolowanych przez nią, takie jak bojlery, piece czy pojazdy. W zakres 2 (scope 2) wchodzą pośrednie emisje związane m.in. z energią elektryczną i cieplną nabywaną przez Skanska, w zakres 3 (scope 3) zaś pośrednie emisje ze źródeł, które nie należą do Skanska ani nie są przez nią kontrolowane.
