Aktualną sytuację geopolityczną oraz niekorzystne czynniki ekonomiczne (wysoka inflacja, rosnące stopy procentowe, rosnące ceny mediów i usług, zapoczątkowane w 2022 roku) z pewnością odczuje (już odczuwa) rynek nieruchomości komercyjnych. Powyższe czynniki przekładają się bezpośrednio na wzrost kosztów utrzymania nieruchomości poprzez podwyżki czynszów, indeksacje umów, rosnące opłaty eksploatacyjne.
Rynek nieruchomości coraz bardziej ekologiczny
- Rosnące koszty eksploatacyjne bardzo szybko uderzają w rynek nieruchomości komercyjnych. Ale w tym problemie widać jednocześnie szansę. Wyższe koszty już skłaniają inwestorów do wdrażania bardziej ekologicznych, oszczędnych rozwiązań, m.in. paneli fotowoltaicznych, racjonalnej gospodarki wodą, zastosowania oświetlenia LED, ładowarek do samochodów elektrycznych. – mówi Katarzyna Młynarczyk, ekspertka rynku nieruchomości firmy doradczej Lege Advisors.
Jej zdaniem, aktualnie w każdym sektorze rynku nieruchomości komercyjnych zauważana jest konieczność wdrażania rozwiązań pozwalających na ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko. Jest to jeden z priorytetów branży na najbliższe miesiące i lata. Rozwiązania te idealnie wpisują się w strategię zrównoważonego rozwoju (ESG).
Sektor biurowy zmienia swoją rolę
W ostatnim czasie największe zmiany odnotowuje rynek biurowy. Wyzwaniem są i będą przede wszystkim rosnące ceny najmu, wysokie czynsze i opłaty eksploatacyjne. Inwestorzy będą poszukiwać tutaj optymalnych rozwiązań z obszaru inteligentnych budynków, które pozwalają na efektywniejsze zarządzanie źródłami energii. Rosnące koszty robocizny i materiałów budowlanych przyczyniły się do podniesienia kosztów aranżacji powierzchni biurowej. Aby zrównoważyć większe wydatki m.in. wydłużany jest okres zawierania umów najmu.
- Obserwujemy zmianę roli biur, które stały się nie tylko miejscem pracy, ale także ośrodkiem budowania i zacieśniania relacji pracowników. Biura są i będą miejscem aktywnych, kreatywnych spotkań zachęcającym do współpracy. Aranżowane są tak, by zapewnić wielofunkcyjną, a jednocześnie bardzo przyjazną przestrzeń dla pracowników. Ten trend z pewnością będzie kontynuowany. – przekonuje Magdalena Pudło, ekspertka ds. wycen nieruchomości firmy doradczej Lege Advisors.
Rynek magazynowy trzyma się dobrze
Ogólna, trudna sytuacja najmniej odbiła się na sektorze magazynowym, który jest w dość dobrej kondycji. Nadal powierzchnie magazynowe cieszą się dużym zainteresowaniem najemców. Polska dzięki swojej lokalizacji na mapie oraz rozwijającej się infrastrukturze, jest atrakcyjnym finansowo rynkiem w porównaniu z Europą Zachodnią. Jednym z trendów w sektorze logistycznym, który będziemy obserwować jest rozwój nearshoringu (przenoszenie operacji z odległych zakątków świata do Europy). To dzięki niemu popyt na powierzchnie magazynowe ma szanse pozostać na rekordowych poziomach. Jednak na rynku magazynowym również obserwujemy poszukiwanie oszczędności. A niepewność wynikająca z ogólnej sytuacji gospodarczej oraz ograniczone możliwości finansowania nowych inwestycji przyczyniły się do wzrostu stóp kapitalizacji.
- Poszukiwanie racjonalnych, efektywnych sposobów wykorzystania nieruchomości będzie prowadziło do dalszego skłaniania się inwestorów w kierunku nieruchomości typu mixed – use. Pozwalają one w ramach jednej przestrzeni łączyć kilka funkcji obiektów - mieszkaniowej, biurowej, handlowej i rozrywkowej. To zdecydowanie jeden z ważniejszych kierunków rozwoju sektora rynku nieruchomości w Polsce. – twierdzi Katarzyna Młynarczyk, ekspertka z firmy doradczej Lege Advisors.
